مناظره امام صادق علیه ‏السلام با طبیب هندی

مناظره امام صادق (علیه السلام) با طبیب هندی
را بخوانید و لذت ببرید .

مجادلة طبّی خواندنی

امام صادق(علیه السلام) با یک طبیب هندی

ربیع حاجب می‌گوید : روزی طبیبی هندی در مجلس منصور کتاب طب می‌خواند ، در حالی که حضرت امام جعقر صادق (علیه السلام) در آنجا حضور داشت . چون از قرائت مسائل طب فراغت یافت، به امام جعقر صادق (علیه السلام) گفت: دوست داری از دانش خود به تو بیاموزم؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود : « نه ، زیرا آنچه من می‌دانم از دانش تو بهتر است . »  طبیب پرسید : تو از طب چه می‌دانی ؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود : « من حرارت را با سردی و سردی را با گرمی ، رطوبت را با خشکی و خشکی را با رطوبت درمان می‌کنم و مسئلة تندرستی را به خدا وا می‌گذارم و برای تندرستی دستور پیامبراکرم (صل الله علیه و آله) را به کار می‌برم که فرمود : « شکم ، خانة درد است و پرهیز، درمان هر دردی است و تن را به آنچه خوی گرفته ، باید عادت داد . »

طبیب گفت: طبّ جز این چیزی نیست . امام فرمود : « می‌پنداری که من این دستورها را از کتاب‌های بهداشتی یاد گرفته‌ام ؟ طبیب گفت : آری ، امام فرمود : من اینها را از خدا فرا گرفته‌ام . تو بگو من از جهت بهداشت داناترم یا تو ؟ طبیب گفت : البتّه من . امام صادق (علیه السلام) فرمود : اگر این چنین است من از تو پرسش‌هایی می‌پرسم ، تو پاسخ بده . طبیب گفت : بپرس .

امام صادق (علیه السلام) پرسش‌های زیر را از طبیب هندی پرسیدند :

چرا جمجمة سر چند قطعه است ؟

چرا موی سر بالای آن است ؟

چرا پیشانی مو ندارد ؟

چرا در پیشانی ، خطوط و چین وجود دارد ؟

چرا ابرو بالای چشم است ؟

چرا دو چشم ، مانند بادام است ؟

چرا بینی میان چشم‌ هاست ؟

چرا سوراخ بینی در زیر آن است ؟

چرا لب و سبیل بالای دهان است ؟

چرا مردان ریش دارند ؟

چرا دندان پیشین ، تیزتر و دندان آسیاب ، پهن و دندان بادام شکن ، بلند است ؟

چرا کف دست‌ ها مو ندارد ؟

چرا ناخن و مو جان ندارند ؟

چرا قلب مانند صنوبر است ؟

چرا شُش دو تکّه است و در جای خود حرکت می‌کند ؟

چرا کبد (جگر) خمیده است ؟

چرا دو زانو به طرف پشت خم و تا می‌گردند ؟

چرا گام‌ های پا میان تهی است ؟

طبیب هندی در پاسخ به تمامی پرسش‌های بالا گفت : نمی‌دانم .

امام صادق (علیه السلام) فرمود : من علّت اینها را می‌دانم . طبیب گفت : بیان کن .

حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) فرمود :

ـ جمجمه به دلیل اینکه میان تهی است ، از چند قطعه ، آفریده شده است و اگر قطعه قطعه نبود ، ویران می‌شد ، بنابراین چون چند قطعه است ، دیرتر می‌شکند .

ـ مو در قسمت بالای سر است ، چون از ریشة آن روغن به مغز می‌رسد و از سر موها که سوراخ است ، بخارها بیرون می‌رود و سرما و گرمایی که به مغز وارد می‌شود ، دفع می‌شود .
ـ پیشانی مو ندارد ،  برای آنکه روشنایی به چشم برسد .

ـ خطّ و چین پیشانی نیز عرقی را که از سر می‌ریزد ،  نگه می‌دارد تا وارد چشم‌ها نشود و انسان بتواند آن را پاک کند ، مانند رودخانه‌ها که آب‌های روی زمین را نگهداری می‌کنند .
ـ ابروها بالای دو چشم قرار دارند تا نور به اندازة کافی به آنها برسد . ای طبیب ، نمی‌بینی وقتی شدّت نور زیاد است ، دست خود را بالای چشم‌ها می‌گیری تا روشنی به مقدار کافی به چشم‌ هایت برسد و از زیادی آن پیشگیری کند ؟ !

ـ بینی بین دو چشم قرار دارد تا روشنایی را بین آنها به طور مساوی تقسیم کند .
ـ چشم‌ ها شکل بادام هستند تا میل دوا در آن فرو برود و بیرون آید . اگر چشم چهار گوش یا گرد بود ، میل در آن به درستی وارد نمی‌شد و دوا به همه جای آن نمی‌ رسید و بیماری چشم درمان نمی‌شد .
ـ خداوند سوارخ بینی را در زیر آن آفرید تا فضولات مغز از آن پایین بیاید و بو از آن بالا رود . اگر سوراخ بینی در بالا بود ، نه فضولات از آن پایین می‌آمد و نه بوی چیزی را در می‌یافت .

ـ سبیل و لب را بالای دهان آفرید ، تا فضولاتی را که از مغز پایین می‌آید ، نگه دارد و خوراک و آشامیدنی به آن آلوده نگردد و آدمی بتواند آنها را از آلودگی پاک کند .

ـ برای مردان محاسن (ریش) را آفرید تا نیازی به پوشاندن سر نداشته باشند و مرد و زن از یکدیگر مشخّص شوند .

ـ دندان‌ های پیشین را تیز آفرید تا گزیدن آسان گردد و دندان‌های آسیاب را برای خرد کردن غذا پهن آفرید ، و دندان نیش را بلند آفرید تا دندان‌های آسیاب را مانند ستونی که در بنا به کار می‌رود ، استوار کند . 

ـ دو کف دست را بی‌ مو آفرید تا لمس کردن با آنها صورت گیرد . اگر کف دست مو داشت ، وقتی انسان به چیزی دست می‌کشید به خوبی آن را حس نمی‌کرد .

ـ مو و ناخن را بی جان آفرید ، چون بلند شدن آنها زشت و کوتاه کردن آنها زیباست . اگر جان داشتند ، بریدن آنها همراه با درد زیادی بود .

ـ قلب را مانند صنوبر ساخت ، چون وارونه است . سر آن را باریک قرار داد تا در ریه‌ها در آید و از باد زدن ، ریه خنک شود .

ـ کبد را خمیده آفرید تا شکم را سنگین کند و آن را فشار دهد تا بخارهای آن بیرون رود .
ـ خم شدن زانو را به طرف عقب قرار داد تا انسان به جهت پیش روی خود راه رود و به همین علّت حرکات وی میانه است و اگر چنین نبود ، در راه رفتن می‌افتاد .

ـ پا را از سمت زیر و دو سوی آن ، میان باریک ساخت ، برای آنکه اگر همة پا بر روی زمین قرار می‌گرفت ، مانند سنگ آسیاب سنگین می‌شد . سنگ آسیاب چون بر سر گردی خود باشد ، کودکی آن را بر می‌گرداند و هر گاه بر روی زمین بیفتد ، مردی قوی به سختی می‌تواند آن را بلند کند . »
آن طبیب هندی گفت : اینها را از کجا آموخته‌ای ؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود : « از پدرانم و ایشان از پیامبراسلام (صل الله علیه و آله) و او از جبرئیل ، امین وحی و او از پروردگار که مصالح همة اجسام را می‌داند . »  طبیب در آن وقت مسلمان شد و گفت : تو داناترین مردم روزگاری .

راستی چه شگفت‌ انگیز است که حضرت امام صادق (علیه السلام)  بدون در دست داشتن ابزار امروزی که وسیلة شناخت درون و برون انسانند ، در گوشه‌ای از شهر « مدینه »  برای یک طبیب هندی ،  شگفتی‌ های خلقت انسان را با دلایل محکم  بیان می‌فرماید .